Collectiebeheer: nieuwe medewerker Claudia Cotino

Claudia Cotino met een zilveren schaal
uit de stadscollectie

Claudia Cotino is een nieuwe (vrijwillige) medewerker voor een werkervaringsplaats bij Stadsmuseum Tilburg. In het kader van haar studie collectiebeheer maakte Claudia al eerder kennis met Stadsmuseum Tilburg en Regionaal Archief Tilburg. De liefde voor objecten en het graag zorgen daarvoor, maakten dat Claudia zich vrijwillig aanbood bij het stadsmuseum dat beschikt over een bescheiden, doch aardige collectie.

De collectie werd gevormd vanaf ca. 1916 toen enkele Tilburgers objecten aan de gemeente gingen schenken om te bewaren voor het nageslacht. Het eerste object was een weefstoel, gevolgd door onder andere een spinnewiel, olielampjes, schilderijen, een kruik, vaandels en andere unieke objecten. Het zou duren tot circa 1930 toen de gemeente twee musea ging faciliteren: een Volkenkundig Missiemuseum en een Natuurhistorisch Museum. Geen museum voor de 'folkloristische' verzameling, zoals de bevlogen Tilburgers tot hun spijt constateerden.

Wellicht werd er na de oorlog een perspectief geboden met de komst van een Tilburgs museum waar de kunstnijverheid en de textiel centraal zouden staan? Daarvoor werd in 1954 de Stichting Textielmuseum opgericht. Een aantal vroeg verzamelde objecten gingen echter pas in de jaren 1970 over naar het toen geheten Nederlands Textielmuseum. Er was wel ruimte voor de volklompen, de weefspoelen en een enkel vaandel, maar de schilderijen en de collectie over Willem II pasten ook daar niet in het verzamelbeleid.

Tentoonstelling in 1924 met voorwerpen die nog
steeds in beheer van Stadsmuseum Tilburg zijn

De objecten belandden in het archief: een plek waar ze eigenlijk helemaal niet thuis horen. Een archief verzamelt namelijk papier en documenten, maar geen objecten. Met de verhuizing van het archief uit het paleis naar de Kazernehof verhuisden de voorwerpen mee. In de loop der jaren werden er talloze inventarislijsten gemaakt, maar meer dan een constatering van wat er was, kwam er niet.

In 2004 werden de plannen voor Stadsmuseum Tilburg gevormd. De tot dan toe verzamelde voorwerpen werden als het ware toegeëigend aan het in 2007 opgerichte Stadsmuseum, maar kregen geen officiële status. Pas in 2015 en 2016 is de gehele collectie beschreven door Ronald Peeters, voormalig hoofd Stadsmuseum Tilburg. Met zijn pensionering was de beschreven collectie de erfenis die hij naliet. Daarbij had hij de objecten al gesorteerd en laten veilig stellen in kleine depotruimtes aan de Goirkestraat en de Kazernehof.

Schaal 'Frauenschaft Tilburg Oktober 1940'

Vanaf 2017 is Petra Robben bezig om de collectie te ordenen, wederom overzichten te maken en in te delen in thema's. De voorwerpen moeten langs een 'museale weegschaal' om ze op waarde te schatten omdat ze min of meer 'toevallig' in de collectie terecht zijn gekomen. Toch leverde een eerste grove weging het inzicht op dat er weinig tot geen niet-Tilburgse objecten zijn verzameld. Dus alles wat in huis is, heeft vrijwel altijd een relatie met de stad. Naast het maken van afwegingen, wordt er voorbereidend werk gedaan om de collectie digitaal toegankelijk te maken in de Brabant Cloud, zodat die zichtbaar wordt op de website Brabants Erfgoed.

Voor het fysieke behoud van de collectie, het verpakken in dozen, het op orde brengen van het depot, is Claudia Cotino een nieuw gezicht binnen het Stadsmuseum. Gezien de lange, lange weg die de voorwerpen hebben afgelegd, zijn ze wel toe aan wat aandacht, liefde en zorg. Het stadsmuseum is blij met de komst van Claudia Cotino.